ทำไมจะต้องฉาบปูนผนังก่อนปูกระเบื้องทับไปอีกที
ถ้าจะให้ตอบกันจริงจังก็บอกว่าได้ แต่จากความตั้งใจที่จะประหยัดแรงประหยัดปูน อาจกลายเป็นเปลืองขึ้น หรือเสียเวลามากขึ้น
เนื่องจากการปูกระเบื้องไปบนผนัง จะต้องมีผนังที่ได้ดิ่งได้ฉากก่อนเป็นเบื้องต้น แล้วจึงใช้ปูนกาวมาเป็นวัสดุช่วยประสานให้กระเบื้องติดกับผนังปูน ระหว่างการติดตั้งจะต้องมีการเคาะปรับระดับกระเบื้องให้ติดกับผนังได้ระดับและเรียบเนียนได้ระนาบต่อเนื่องกันสวยงาม
แต่ผนังก่ออิฐ โดยเฉพาะผนังอิฐมอญซึ่งก่อจากอิฐก้อนเล็กๆ ประสานด้วยปูนก่อหนาๆ จะมีความขรุขระกว่า ทั้งจากปูนก่อที่ล้นทะลักออกมา หรือการก่ออิฐที่ได้ระนาบได้ยาก
ลองคิดถึงการเอาก้อนสีเหลี่ยมปุปะเล็กๆ ก่อขึ้นไปเป็นผนังใหญ่ๆ มันก็ไม่ง่ายที่จะทำให้ได้ผนังเรียบตรงแด่ว ซึ่งโดยทั่วไปปัญหานี้ช่างจะใช้การฉาบมาปรับแต่ง
ซึ่งอันที่จริงความขรุขระก็มีข้อดีเหมือนกันตรงที่ช่วยให้กระเบื้องติดกับผิวผนังได้ดี แต่สำหรับผนังก่ออิฐมอญเรียกได้ว่าขรุขระเกินไป หากจะกรุกระเบื้องลงไปย่อมต้องใช้ปูนกาวมากกว่าปกติ
จะแพงจะเปลืองก็ตรงนี้ เพราะปูนกาวมีราคาแพงกว่าปูนทรายทั่วไปมาก และการปูกระเบื้องลงบนผนังที่ระนาบยังไม่ได้ดิ่งดียิ่งยาก โอกาสที่กระเบื้องจะไม่เรียบเนียนได้ระนาบก็มีมากขึ้นไปด้วย
นอกจากนั้นผนังก่ออิฐที่ไม่โดนฉาบปูน ยังมีอัตราการซึมน้ำสูงกว่าผนังก่ออิฐฉาบปูน หากผนังฝั่งที่เราปูกระเบื้องของเรามีความเปียกชื้นเล็ดลอดเข้าไป ความชื้นจะซึมต่อเนื่องไปอีกฝั่งได้ง่าย (ทำให้เกิดปัญหาผนังอีกฝั่งขึ้นรา หรือสีลอกร่อน) แน่นอนว่าปัญหานี้อาจแก้ได้ด้วยการปูนใช้ยาแนวดีๆ ยารอยต่อด้วยความบรรจง แต่ก็ยากจะการันตีได้ว่ายาแนวนี้จะคงทนต่อเนื่องยาวนาน
ขอแทรกตรงนี้สักหน่อยว่า ที่จริงแล้วถ้าจะทำให้ผนังห้องน้ำได้มาตรฐาน หลังจากฉาบปูนก่อนเตรียมปูกระเบื้องเสร็จ ควรจะต้องทาผิวด้วยวัสดุกันซึมก่อนปูกระเบื้องได้จะเป็นดี ซึ่งเห็นได้ว่าขนาดฉาบปูนแล้วยังต้องทากันซึม แล้วถ้าเป็นผนังก่ออิฐมอญเปลือยๆ จะยิ่งเสี่ยงกับอาการผนังชื้นขนาดไหน
แต่ในกรณีที่ผนังเป็นผนังก่ออิฐมวลเบา ซึ่งเป็นอิฐก้อนใหญ่ ได้มาตรฐาน ก่อให้ได้ดิ่งได้ฉากไม่ยาก และมีอัตราการซึมน้ำต่ำ หากก่อได้คุณภาพก็สามารถปูกระเบื้องทับลงไปได้เลยโดยไม่ต้องฉาบปูน
อย่างไรก็ตาม จากประสบการณ์หน้างานของช่างก่อและช่างประปา ยังมีช่างจำนวนไม่น้อยที่ถนัดการก่อผนังห้องน้ำด้วยอิฐมอญมากกว่าอิฐมวลเบา ซึ่งเป็นเพราะคุ้นชินกับงานฝังท่อกับผนังก่ออิฐมากกว่า จึงทำให้ช่างบางส่วนยังคมนิยมก่อผนังห้องน้ำด้วยอิฐมอญ จึงวนกลับไปที่ปัญหาเดิมซึ่งทำให้ลดขั้นตอนฉาบปูนในผนังห้องน้ำก่อนปูกระเบื้องยังไม่ได้อยู่ดี
ผู้เขียน: พี่อ๋อง